بیشتر طراحان سازمانی همگام با یک سازمان یا درون سازمان، محصولات یا ارتباطات تصویری آن را طراحی نموده و همراه مدیریت، فروشندگان، مهندسان و کارگران تولید در کار سازمان مشارکت می‌کنند. سازمان از تعدادی اجزاء تشکیل شده و گاهی برای تشخص بخشیدن، ویژگی هایی به آنها نسبت داده می شود. یکی از این ویژگی ها، هویت است. هویت مثبت، یک مزیت رقابتی برای سازمان است. در انسان، هویت، کیفیتی است که او را از افراد دیگر متمایز می سازد و از راه ظاهر، رفتار و ارزش های شخص دریافت می شود. هویت برای سازمان نیز مطرح می شود.

تعریف هویت بصری

هویت بصری مجموعه عوامل بصری است که یک هدف یکپارچه را برای برند دنبال می کند و باعث ایجاد هماهنگی بین تمامی ارکان خارجی و داخلی سازمان (دست اندرکاران ) یک برند می شود. هویت بصری نمایش دهنده شخصیت، اعتبار، چشم انداز، شیوه کار یک برند و بیانگر ارزش های حرفه ای یک سازمان در بالاترین استانداردهای موجود است. هدف از ارائه هویت بصری یکپارچه، ایجاد تصویر خاص و مثبت در ذهن مخاطب و نیز حفاظت از هویت بصری برند است.

هویت بصری یک نشانه، لوگو تایپ و یا ویزیت نیست. بلکه تصویر متحد و یکدست از مجموعه اوراق اداری، نشانه، مهر و امضاء برند، تابلو ها، وضعیت نمایش برند در هدایا، رنگ و رایحه سازمانی، فونت های استاندارد و اصول و قواعد نمایش آنهاست و با سرمایه گذاری درست در راه آن، باعث افزایش ارزش افزوده نام تجاری شده و چهره سازمانی را  نزد مخاطبان، سهامداران و دست اندکاران دائماً یادآور می شود.

هویت سازمانی

سازمان ها سیستم‌های اجتماعی هستند که به صورت یک پیکر واحد برای رسیدن به هدف های معین ایجاد می‌شوند. ساختار آن ها به گونه‌ای است که افراد بتوانند برای اداره کردن کار با یکدیگر، همکاری و مشارکت کنند.

ویت سازمانی، یک ابزار استراتژیک برای رسیدن به هدف ها و چشم‌اندازهاست. جومِری هچ، پروفسور تئوری سازمانی در دانشگاه ویرجینیا، درباره هویت سازمانی این گونه می نویسد: «هویت سازمانی مربوط به تجارب و ایده هایی است که اعضا به طور کلی از سازمان دارند. هویت سازمانی چیزی است که کارمندان درباره شرکت دریافت، حس و فکر می کنند و به عنوان یک فهم معمول مشترک از ارزش ها و ویژگی های روشن سازمان، پذیرفته می شوند.»

هویت سازمانی مشابه هویت انسانی، به ویژگی های متمایز کننده سازمانی می پردازد ولی عاملی که آن را متفاوت می‌سازد این است که هویت سازمانی در حد بزرگتری ارائه می شود.

هویت سازمانی نباید با تصویر سازمان (برندینگ)  اشتباه گرفت. زیرا هویت بر مسائل داخل سازمان و تصویر، به دریافت خارج از سازمان مربوط می‌شود.

اگر هویت یک مزّیت رقابتی محسوب شود، تصویری که مشتریان و سرمایه گذاران از سازمان دارند می‌تواند از اهمیت زیادی برخوردار باشد.

هویت شرکت

هویت شرکت، حقیقت و یکتایی یک سازمان است و به تصویر داخلی، خارجی و اعتبار آن از راه ارتباطات شرکت مربوط می‌شود. چشم انداز هویت شرکت، وسیع تر از هویت سازمانی و به دیدگاه افراد داخل سازمان مربوط است.

هویت شرکتی، یک اختراع جدید نیست. در فاصله زمانی ۱۹۵۰ تا ۱۹۷۰، سازمان ها بیشتر درباره هویتشان آگاهی یافتند. شرکتهای بسیاری از دانش طراحان برای خلق سبک های خانگی یا هویت شرکتی استفاده کردند.

اگر چه شرکت ها کار با هویت شرکتی را در اوایل دهه ۵۰ آغاز کردند، ولی تا دهه ۷۰ و ۸۰ اکثر مدیران پتانسیل رقابتی هویت شرکتی را درک نکرده بودند. یکی از پیشتازان در زمینه هویت شرکتی، والی اولینز بنیانگذار شرکت مشاوره‌ای ولف اولینز، درزمینه نشانه های انحصاری است. از سایت اینترنتی شرکت می توان دریافت که چگونه ولف اولینز در طول سالهای۷۰ تا۸۰ ، به طور فزاینده با حقیقت یک سازمان درگیر شد و کانون توجه اش را به سمت هویت متوجه ساخت. آنها مطلب را با این جمله پایان می‌دهند: «هویت، جوهره استحکام و پایداری سازمان است که این جوهره از اهمیت زیادی برخوردار است». اگر از هویت به عنوان یک ابزار استراتژیک استفاده شود، باید به دقت پرورش و نگهداری شود.

نقش طراحان در خلق هویت سازمانی

سازمان همیشه در حال برقراری ارتباط است و از این راه تصویر سازمان شکل داده می‌شود. هویت سازمان، هویتی است که شرکت آن را باید با هوشیاری به نمایش گذارد و این امر مستلزم طراحی خلاقانه، جذاب و هدفمند است.

طراحی غالبا به عنوان نقشه و الگو، و عمل طراحی به عنوان طرح ریزی، ساخت نمونه و نقشه کشی تعبیر می شود. طراحی فرآیند حل مشکل است و به وسیله آن سنت ها و پیشنهادها، ساختار یافته می شوند تا به هدفها دست یابند. افرادی که با این فرآیند کار می کنند به عنوان طراح شناخته می‌شوند.

وضعیت و انتظارات سازمان در حیطه محصولات، رفتار و محیط، در قالب مرزهای مفهومی طرح، توسط طراحان تعریف می شود. عناصر تصویری که در راستای معرفی هویت سازمانی ارائه می شوند، عبارتند از: علایم تجاری، لوگوها و نشانه ها که جزو قلمرو طراحان گرافیک می باشند. طراحان با مشاوران گوناگون همکاری می‌کنند. آن ها همچنین با گرافیک محصول، طراحی تایپوگرافی، سمبل ها و گرافیک های به کار رفته روی محصول، نیز کار می‌کنند.

هویت سازمانی مجموع طراحی محصول، ارتباطات و محیط است و مدیریت همه این عناصر طراحی، منجر به بیان چگونگی نگرش موسسان به شرکت می‌شود. اگر شرکت یک استراتژی طراحی پیوسته و منطقی را ـ که متشکل از قوانینی برای نظم بخشیدن به مدیریت هویت شرکت است ـ حفظ کند، محصولات یکنواخت شکل داده خواهند شد؛ حتی اگر طراحان تغییر کنند. بنابراین محصولات از هویت شرکت حمایت خواهند کرد.

طراحی خوب، هم توقعات را برآورده می سازد و هم توقعات را به وجود می‌آورد. طراحی محصول به خودی خود کیفیت را متعهد می‌شود و با طرح خوب به تعهد خود عمل می‌کند. به طور سنتی، از طراحان، به ویژه در زمینه توسعه محصولات، انتظار می‌رود که عملکرد سازمان در محصولات و طرح ها نمود پیدا نماید و نگاه کردن به آنها لذت بخش باشد. این حقیقت که ظاهر کار هدف و چشم انداز سازمان را به مخاطبان انتقال می دهد، غالباً فراموش می‌شود.

طراحی هویت سازمانی، احساسات را در افراد برمی انگیزند و طراحان باید احساساتی را انتقال دهند که سازمان تمایل به برانگیختن آنها دارد.

نتیجه گیری

هویت بصری چهره یک برند است و تمام عناصر بصری که مشتری در برخورد با یک سازمان با آن مواجه می شود را در بر می گیرد و جنبه یادآوری سازمان به مشتری است. تاثیر اولیه قدرتمند و در عین حال جذاب و ماندگار در ذهن مشتری مهم ترین عاملی است که در خلق هویت بصری باید مد نظر قرار داد. دست یابی به این مهم تنها از طریق خلق هویتی خلاقانه، اثر بخش، کارا و متناسب با کاربرد محصولات و خدمات سازمان امکان پذیر است. در طراحی این عناصر حفظ تعهد و حرکت در مسیر استراتژی برند باعث ایجاد عناصری متناسب با شخصیت، ارزش های برند و در عین حال هم راستا و هماهنگ با یکدیگر و ماموریت برند می شود. کارشناسان متخصص طراحی با بهره مندی از علم روز دنیا و با توجه به نتایج تحقیقات صورت گرفته برای هر سازمان هویت بصری منحصر به فردی در راستای تاثیرگذاری قاطع آن سازمان در ذهن مخاطبان خود، خلق می کنند.

http://sisarv.com/service/ci

http://www.businessdictionary.com/definition/visual-identity.html

http://www.brandchannel.com/education_glossary.asp#Top

http://www.netcapricorn.com/buy_ads.html

http://www.farahang.ir/page/91/%D9%87%D9%88%DB%8C%D8%AA-%D8%A8%D8%B5%D8%B1%DB%8C(visual-identity)